Hỏi: Chào chị, con tôi sinh ra ở Mỹ, vậy tôi dạy con bằng tiếng Việt hay tiếng Anh? Nếu dạy cả hai thì dạy thế nào để trẻ không nhầm lẫm?
Nhiều bậc phụ huynh đến với Trung tâm Tuệ Quang hiện là Việt kiều đang sinh sống tại nước ngoài. Bên cạnh việc rèn luyện các kỹ năng cần thiết, việc dạy ngôn ngữ cũng là một vấn đề khiến nhiều gia đình băn khoăn. Bài viết này sẽ giúp cha mẹ biết được mình nên dạy con bắt đầu bằng ngôn ngữ nào và gợi ý các cách dạy trong môi trường đa ngôn ngữ.
Chọn ngôn ngữu phù hợp
Việc sử dụng ngôn ngữ nào để dạy con sẽ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố trong đó có một số yếu tố quan trọng sau:
- Điều kiện sống của con: giao tiếp với tiếng Việt hay tiếng Anh nhiều hơn?
- Khả năng sử dụng ngôn ngữ của con đáp ứng tốt hơn khi dùng tiếng Anh hay có thể nói tốt tiếng Việt (đối với trẻ có hơi thở yếu, thở không đều thì việc nói tiếng Anh sẽ dễ dàng hơn tiếng Viêt).
Vốn từ và khả năng ghi nhớ từ phụ thuộc 1 phần vào ngữ điệu và âm sắc của ngôn ngữ nên cần quan sát và theo dõi xem con thích thú với ngôn ngữ nào hơn (có thể qua các bài hát, thơ để kiểm nghiệm). - Khả năng hòa nhập: con có khả năng hòa nhập cao thì nên dạy ngôn ngữ tại nơi đang sinh sống – là ngôn ngữ con sẽ giao tiếp hàng ngày với giáo viên và các bạn cùng tuổi.
Dạy trẻ trong môi trường đa ngôn ngữ
Để dạy song song hai ngôn ngữ thì cần phải chú trọng đến nghĩa của từ và cách sử dụng từ đó. Vì vậy, với trẻ kém tập trung, giảm trí nhớ, khó khăn trong giao tiếp bằng ngôn ngữ việc dạy song ngữ là rất khó khăn và ta chỉ có thể dạy được trong giai đoạn phát âm từ đơn với các từ cơ bản.
Ví dụ: màu sắc, hình dạng, vị trí… phải dạy đồng thời với nhận biết mặt chữ và ghép chữ với các giáo cụ/ đồ vật tương ứng một cách trự quan. (red – đỏ – đồ chơi hoặc hình ảnh các hạt xâu màu đỏ / ghép hình màu đỏ / áo đỏ…)